Thành cổ Quảng Trị là nơi đã chứng kiến những trận đánh lớn trong thời kỳ chiến tranh, nổi bật nhất là trận Thành cổ Quảng Trị vào mùa hè năm 1972 với 81 ngày đêm đỏ lửa. Người dân trong vùng xem nơi đây là vùng Đất Tâm Linh vì ở đâu cũng có bom đạn và xương máu của các binh sĩ.

>>> Chi tiết: thành cổ quảng trị xưa và nay

Thành cổ Quảng Trị

Năm 1827, vua Minh Mạng cho xây dựng thành trì kiên cố với tường thành cao hơn 9 mét, dưới chân dày khoảng 12 mét, xây bằng gạch nung cỡ lớn; kết dính bằng vôi và mật mía. Thành gồm có 4 cửa; cửa tiền hướng nam, cửa hậu hướng bắc và hai cửa hữu, cửa tả quay về hướng tây và hướng đông.


Hiện nay, thành cổ Quảng Trị đã được phục chế một số đoạn tường thành, làm lại bốn cổng chính, trong trung tâm xây một đài tưởng niệm ghi dấu ấn 81 ngày đêm năm 1972. Toàn bộ đường dẫn vào khu di tích và mặt đất bên trong thành đều được tráng xi măng, xung quanh bài trí hoa cây cảnh.

>>> Xem thêm: cửa khẩu lao bảo

Phía tây thành cổ Quảng Trị, song song với con đường từ cửa Hữu dẫn ra bờ sông Thạch Hãn là một công viên, quảng trường rộng lớn, nối liền quần thể di tích, gồm các hạng mục chính là tháp chuông, nhà tưởng niệm liệt sĩ, nhà thả hoa đăng hai bên bờ sông.


Tháp chuông ở thành cổ Quảng Trị được hoàn thành vào năm 2007, có quả chuông đồng với chiều cao khoảng 3.9m, đường kính 2.15m, trọng lượng gần 9 tấn, được treo trên tháp cao gần 10m. Chuông được đánh vào những ngày lễ, ngày rằm... vọng tưởng linh hồn các liệt sĩ.

Góc tây nam thành cổ được xây dựng thành một bảo tàng, trưng bày những di vật và tái hiện lại lịch sử về thành cổ từ khi xây dựng cho đến ngày thống nhất đất nước, đặc biệt vẫn còn lưu giữ những bức thư vĩnh biệt gia đình của các chiến sĩ trong thời gian xảy ra trận đánh thành cổ Quảng Trị năm 1972, 81 ngày đêm.


Sông Thạch Hãn cũng là nơi hy sinh của rất nhiều chiến sĩ từ hướng Nhan Biều, Ái Tử vượt qua sông để vào thành cổ Quảng Trị chiến đấu. Vào các ngày lễ lớn hàng năm, đặc biệt vào Ngày thương binh liệt sĩ (27/7) có tổ chức lễ thả hoa đăng trên sông để tưởng niệm các liệt sĩ.